Τι είναι οι ψύλλοι και από που προέρχονται;
Οι ψύλλοι είναι μικρά σχεδόν αόρατα έντομα που μπορούν να μολύνουν τη γάτα μας και να εγκατασταθούν στο σπίτι μας. Οι ενήλικοι ψύλλοι δραστηριοποιούνται κυρίως από τα τέλη της άνοιξης έως τις αρχές του φθινοπώρου, ενώ μπορούν να αντέξουν και έναν ήπιο χειμώνα. Σε περιοχές με θερμότερο κλίμα μπορούν να αντέξουν ακόμα και όλο τον χρόνο.
Στη φύση υπάρχουν πολλά είδη ψύλλων. Ο πιο κοινός που γίνεται ιδιαίτερα ενοχλητικός στη γάτα μας είναι ο Ctenocephalides felis.
Ο ψύλλος της γάτας είναι ο πιο διαδεδομένος από όλους. Πρόκειται για ένα ψύλλο που έχει μακρύ πεπλατυσμένο σώμα και πολύ μακριά πόδια που του επιτρέπουν να πηδά από σημείο σε σημείο. Φωλιάζει στα σημεία που ξεκουράζεται η γάτα όπως οι κουβέρτες και τα καλαθάκια της, ενώ οι προνύμφες του ψύλλου αγαπούν τους ζεστούς, σκοτεινούς και υγρούς χώρους. Οι ενήλικοι ψύλλοι ζουν αποκλειστικά στη γάτα μας ενώ ο υπόλοιπος κύκλος ζωής τους γίνεται στο περιβάλλον που ζει η γάτα μας.
Οι ψύλλοι ανεξάρτητα από το είδος τους δεν είναι και τόσο επιλεκτικοί όσον αφορά το σημείο της τροφής τους. Μετακινούνται εύκολα και ελεύθερα από το ένα ζώο στο άλλο, γεννούν τα αυγά τους στο τρίχωμα και τρέφονται με το αίμα του εκάστοτε “οικοδεσπότη”. Το σίγουρο είναι ότι για να αναπαραχθούν και να γεννήσουν τα αυγά τους χρειάζονται πυκνό τρίχωμα.
Τι παθαίνει η γάτα μας από το τσίμπημα των ψύλλων;
Ένα τσίμπημα ψύλλου μπορεί να προκαλέσει διάφορες αλλεργικές αντιδράσεις. Μία τέτοια αλλεργική αντίδραση μπορεί να περιλαμβάνει ερεθισμένο κόκκινο δέρμα, αραιό κνησμό, κνίδωση ενώ στη συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να υπάρχουν ορατά σημάδια μόλυνσης. Στα νεαρά γατάκια μπορεί ακόμα να εμφανιστεί αναιμία. Πιο σπάνια, αρκετά είδη μυκοπλασμάτων, μεταξύ αυτών σίγουρα το πιο παθογόνο είναι το Mycoplasma haemofelis, μπορεί να προκαλέσουν αιμολυτική αναιμία στη γάτα μας.
Τι συμπτώματα παρουσιάζει η γάτα μας και πως μπορούμε να καταλάβουμε ότι έχει ψύλλους;
Πολλές φορές η ύπαρξη ψύλλων στο τρίχωμα της γάτας μας μπορεί να είναι και ασυμπτωματική.
Στην περίπτωση βέβαια που συνυπάρχουν με τη γάτα μας πολύ καιρό τότε θα εμφανιστούν διάφορα συμπτώματα. Αν και με το γυμνό μάτι δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι ορατοί, στο τρίχωμά της μπορεί να εμφανιστούν ως μικροσκοπικές μαύρες κουκκίδες.
Επίσης, μπορεί να δούμε τη γάτα μας να ξύνεται σε διάφορα σημεία. Παρατηρείται συνεχής φαγούρα κυρίως συγκεντρωμένη στο κεφάλι, στον λαιμό στα αυτιά και στη ραχιαία περιοχή.
Παράλληλα, μπορεί να παρατηρήσουμε να έχει έντονη ανησυχία. Να τρίβει ή να κουνάει με έντονες κινήσεις το κεφάλι της ενώ μπορεί να “τσιμπολογάει” το τρίχωμά της επίμονα.
Δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να δούμε κάποιες περιοχές με αλωπεκίαση, δηλαδή κενές περιοχές όπου λείπει το τριχωτό, ή οιδήματα, ενώ μπορεί να υπάρχουν και περιοχές με εκτεταμένη δερματική βλάβη, εξανθήματα και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις φλύκταινες και εκτεταμένες πληγές.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης όταν κατά τη διάρκεια του ύπνου της, ξυπνάει απότομα σαν κάτι να την ενόχλησε ξαφνικά.
Μπορούν όμως οι ψύλλοι να μεταδοθούν από τη γάτα μας σε εμάς;
Η αλήθεια είναι ότι μπορούν να μεταδοθούν. Οι ψύλλοι δε ζουν στους ανθρώπους γιατί δεν υπάρχει τρίχωμα που τους βοηθάει στην αναπαραγωγή τους και στη γέννηση των αυγών τους, όμως μπορεί να μεταδοθούν να κατοικήσουν για λίγο στο ανθρώπινο σώμα προκαλώντας διάφορες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Μία αλλεργική αντίδραση από το δάγκωμα του ψύλλου μπορεί να περιλαμβάνει ερεθισμένο κόκκινο δέρμα, έντονο κνησμό στην περιοχή και μόλυνση. Πολύ σύνηθες είναι η περαιτέρω μόλυνση και φλεγμονή της πάσχουσας περιοχής καθώς πολλές φορές το “ξύσιμο” είναι πολύ έντονο και γίνεται με μολυσμένα χέρια. Τα περισσότερα τσιμπήματα από ψύλλους στο ανθρώπινο σώμα εμφανίζονται συνήθως στα πόδια και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή των αστραγάλων.
Πώς μπορώ να απαλλάξω τη γάτα μου και το περιβάλλον της από τους ψύλλους;
Για να απαλλαγούμε από αυτόν τον ενοχλητικό επισκέπτη θα χρειαστεί μία συμπληρωματική διαδικασία που να περιλαμβάνει ενέργειες τόσο στη γάτα μας όσο και στο περιβάλλον που ζει.
Και πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να λάβουμε εντατική θεραπεία για τους ψύλλους στη γάτα μας. Όταν τελειώσουμε με τη θεραπεία καλό είναι να χρησιμοποιήσουμε ένα χτένι και πιο συγκεκριμένα θα μπορούσε να είναι σιδερένιο καθώς είναι πιο ανθεκτικό.
Όσον αφορά το σπίτι, πλένουμε τα υφάσματα τα καλύμματα και τις κουβέρτες με ζεστό νερό και κατάλληλα απορρυπαντικά. Χρησιμοποιούμε ηλεκτρική σκούπα και προϊόντα απολύμανσης.
Στις εξωτερικές περιοχές υπάρχουν σκευάσματα που χρησιμοποιούμε έτσι ώστε να απαλλαγούμε οριστικά από την επιδρομή των ψύλλων. Στον κήπο καλό θα είναι να κόβουμε το γκαζόν και να απομακρύνουμε τα χόρτα, τα κομμένα φύλλα και κλαδιά.
Γενικά οι ψύλλοι ζουν και αναπαράγονται σε ζεστά, σκοτεινά και υγρά μέρη επομένως οι προσβολές τους είναι συχνότερες τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά η ζεστασιά του σπιτιού μας παρέχει ιδανικό περιβάλλον για τους ψύλλους ακόμα και τους χειμερινούς μήνες οπότε χρειάζεται επαγρύπνηση.
Πρόληψη η καλύτερη αντιμετώπιση!
Επειδή πάντα η πρόληψη είναι η καλύτερη αντιμετώπιση προτείνουμε κάποιες συμβουλές έτσι ώστε οι ψύλλοι να μην αποτελούν πλέον πρόβλημα για τη γάτα μας και το περιβάλλον μας.
Υπάρχουν διάφορα φυτικά αντιπαρασιτικά που έχουν ως βάση τους τη γερανιόλη και έχουν πολύ αποτελεσματική εντομοαπωθητική δράση. Η γερανιόλη είναι ένα δραστικό συστατικό φυτικής προέλευσης εξαιρετικά αποτελεσματικό ενώ έχει και πολύ όμορφο άρωμα. Η εφαρμογή τους είναι μηνιαία. Παράλληλα υπάρχουν φυτικά αντιπαρασιτικά περιλαίμια, τα οποία είναι κατά βάση αδιάβροχα, έχουν διάρκεια δράσης περίπου τέσσερις μήνες και η αποτελεσματικότητά τους στηρίζεται στη γερανιόλη καθώς επίσης και στη λεβάντα.
Στο εμπόριο υπάρχουν πάντα και πιο δραστικές φαρμακευτικές λύσεις που περιλαμβάνουν χάπια αντιπαρασιτικά καθώς και φαρμακευτικές αντιπαρασιτικές αμπούλες και spray. Γενικά στην περίπτωση της γάτας μας η πιο διαδεδομένη πρόληψη είναι η εφαρμογή μιας μηνιαίας αμπούλας.
Εκτός από την αποπαρασίτωση και την περιποίηση της γάτας μας καλό θα είναι να φροντίζουμε για την καλύτερη υγεία της, να την εμβολιάζουμε κάνοντας τις απαραίτητες επισκέψεις στον κτηνίατρο που την παρακολουθεί, όπως επίσης να φροντίζουμε να τρέφεται σωστά και υγιεινά επιλέγοντας κλινικές τροφές για γάτες που ενισχύουν κάθε στιγμή το ανοσοποιητικό της σύστημα ενώ προάγουν και την καλύτερη λειτουργία του πεπτικού. Ειδικά για την καλή λειτουργία του πεπτικού μπορείς να κοιτάξεις για gastrointestinal τροφή γάτας.
Τέλος, μην ξεχνάμε τα συμπληρώματα διατροφής γάτας τα οποία αποτελούν συμπυκνωμένες πηγές θρεπτικών συστατικών, που κατέχουν κυρίαρχο ρόλο στη λειτουργία του οργανισμού και βοηθούν με φυσικό τρόπο τον οργανισμό να ξεπεράσει τις δυσκολίες και τα προβλήματα που τυχόν εμφανίζονται.
* Μην ξεχνάς, πριν κάνεις το οτιδήποτε, πρώτα να συμβουλευτείς τον κτηνίατρό σου!